نماز تاجر

 

 

در روایت است که مردی تصمیم داشت به سفر تجارت برود. خدمت امام صادق(ع) رسید و درخواست استخاره‏ ای داد. استخاره‏ اش بد آمد، آن را نادیده گرفت و به سفر رفت؛ اتفاقا به اوخوش گذشت و سود فراوانی هم برد اما از آن استخاره در تعجب بود.پس از مسافرت خدمت امام (ع)رسید و عرض کرد:

یابن رسول الله! یادتان هست چندی قبل خدمتتان رسیدیم، برایم استخاره کردید و بدآمد، استخاره‏ ام برای سفر تجارت بود، به سفر رفتم، سود فراوانی بردم و به من خوش گذشت!

امام صادق(ع) تبسمی کرد و به او فرمود: در سفری که رفتی یادت هست در فلان منزل خسته بودی، نماز مغرب و عشایت را خواندی.شام خوردی و خوابیدی و زمانی بیدار شدی که آفتاب طلوع کرده ونماز صبح تو قضا شده بود؟

عرض کرد: آری، ای فرزند رسول خدا(ص).

حضرت فرمود: اگر خداوند،دنیا و آن‏چه را در دنیا است به توداده بود، جبران آن خسارت (قضاشدن نماز صبح) نمی‏شد.

فرزند خود را آزاد بگذارید

 

 

 

 

آقای امامی کاشانی طی نامه‌ای به تاریخ 14/12/67 به محضر امام خمینی(س)، نظر ایشان را درباره چند استخاره که برای تغییر رشته تحصیلی فرزندشان از پزشکی به تحصیل در حوزه علمیه قم گرفته‌اند، جویا شده است. امام خمینی(س) در پاسخ چنین مرقوم فرموده‌اند:

 

بسمه تعالی

 

فرزند خود را آزاد گذارید تا هر راهی که می‌خواهد انتخاب کند. شما و مادرش هم دعا کنید تا در آن راه موفق گردد.

 

روح‌الله الموسوی الخمینی

 

صحیفه امام، جلد 21

 

درباره مفاتیح الجنان

کتاب شریف مفاتیح الجنان

 

مجموعه ای ادعیه،زیارات، مناجات، نمازهای مستحبه و بعض اعمال مخصوصه ایام سال است که مرحوم صقه المحدثین شیخ عباس قمی از کتب معتبری نظیر اقبال سیدبن طاووس و مصباح کفعمی و زادالمعاد علامه مجلسی جمع آوری نموده و از معتبرترین کتب شیعیان محسوب می شود. این مجموعه بارها ترجمه شده است لکن اشهر ترجمه های آن از استاد الهی قمشه ای و علامه مصباح زاده می باشد. شیخ عباس قمی بعد ها مطالبی به کتاب الحاق نموده که در بعضی نسخ آن موجود است و به ملحقات مفاتیح الجنان معروف است.

فهرست مفاتیح بدین شرح است:

•  
• باب ادعیه
• باب اعمال سال
• باب زیارات
• فهرست ملحقات
• نماز های مستحبه
• ادعیه و عوذات آلام و اسقام
• ادعیه منتخب از کافی
• ذکر بعض احراز و ادعیه
• خواص بعض سوره ها و آیات قرآن
• آداب اموات و ادعیه متعلقق به آن

 

عمل به استخاره

     از آقای بهجت پرسیدند که آیا استخاره شرعا الزام آور است؟

     فرمودند:

         برای کسی که نمیخواهد به استخاره عمل کند، استخاره کردن خوب نیست!
 

استخاره در مورد تجارت

   آقای بهجت از قول آیت الله بروجردی می فرمودند:

   ایشان به کسبه و تجار می فرمود در مورد تجارت استخاره نکنید. زیرا اگر زیان دیدید خیال می کنید استخاره شما را ورشکسته کرده است! این گونه افراد نمی دانند اگر استخاره نمی کردند و اقدام می کردند به چه هلاکتی بدتر از آن چه پیش آمده مبتلا می شدند.

کتاب شناسی

 

إرشاد المستبصر فى الاستخارات

سید عبدالله شبّر) 1242 - 1188 ه . ق( ، قم ، ناشر: کتاب فروشى بصیرتى، 80 ص ، کتابخانه حجتیّة مأخذ: فهرست نسخه‏ هاى خطى کتابخانه حجتیّه قم  - صفحه آخر کتاب، مرآت الکتب ج 32/3 ، به نقل ازکتابنامه بزرگ قرآن‏کریم.

 ارمغان تشیع

نویسنده: گروهى ‏از نویسندگان ، ناشر: معارف اسلام و قرآن، محل‏ نشر: مشهد، کتابخانه: آیه ‏الله مرعشى ‏نجفى،تاریخ ‏نشر: 1347 ش موضوع: تشیع، اسلام، ایران/ موضوع فرعى: حقیقت استخاره،  از ص 181 تا 206

 ادعیه آوى

سید رضى الدین محمد آوى، تحقیق مهدى شریعتى، قم ، انتشارات ناصر، 102 ص/  موضوع فرعى: دعاهاى استخاره

استخاره

محمدبن مسعود عیّاشى سمرقندى مأخذ: مفاخر اسلام 321/2 ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن‏ کریم.

 استخاره

آثار ، آداب و انواع آن در پرتو چهل حدیث محمدباقر حیدرى ، قم ، مؤسسه‏ فرهنگى شهید محمدرضا حیدرى، 68ص ، رقعى ، چاپ اول 1378 شمأخذ: کتاب هفته شماره 12/324 ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن ‏کریم.

استخاره راهنماى استخاره با قرآن

غلامرضا نوعى / مهدى الهى ‏قمشه ‏اى ، تهران ، نشر ویدا ، 624 ص ، جیبى ، چاپ اول.

 استخاره با قرآن

شیخ بهایى ، تهران ، کتابخانه مجلس شوراى اسلامى - شماره 3 از مجموعه 312 خطى دو طریق استخاره با قرآن از املاء شیخ بهایى در این کتاب نقل شده است. مأخذ: فهرست نسخه ‏هاى خطى کتابخانه مجلس شوراى اسلامى ج 100/22 ، به نقل از کتابنامه بزرگ‏ قرآن‏ کریم.

 استخاره با قرآن

محمد روحى . قم - انتشارات قم ، 604 ص  جیبى . چاپ اول 1382.

استخاره با قرآن

سعید عبدالهى . تهران - افسون ، 478 ص  جیبى . چاپ اول 1382.

 استخاره به زبان ساده

على فلسفى ، تهران ، فلسفى ، 256 ص ، جیبى ، چاپ دوم.

 

استخاره راه نجات از سردرگمى ‏ها

شامل توضیحات استخاره با قرآن مجید بانضمام نمازها و ختومات قرآنى جهت رفع مشکلات/ سید محمد حسین سجّاد ، تهران ، محسن ، 288 ص ، جیبى ، چاپ دوم.

 إستخاره قرآنیّه مع صدرى مجرّبات 

حکیم سیّد ناظر حسین شاه زنجانى ، لاهور پاکستان ، انتشارات نامى ، 64 ص . مأخذ: فهرست آثار چاپى ‏شیعه در شبه ‏قارّه - بخش اول / 38 ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن‏ کریم.

 استخاره مشورت با خداوند

محمدحسین محمدى ، قم ، یارغائب ، 96 ص ، رقعى ، چاپ اول.

 استخاره ‏نامه

سید عبدالحسین اللاّرى (1342 - 1264 ه.ق(. مأخذ: نقباء البشر فى القرن الرّابع عشر ج 1049/3 ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن‏کریم.

 استخاره ‏نامه

سید على اکبر آیت‏ اللهى )جهرم ... - 1340 ه.ش(. مأخذ: کتابنامه بزرگ قرآن‏کریم.

 استخاره و تفأل به قرآن کریم

به نقل از شیخ ‏الاکبر محی ‏الدین عربى به اهتمام : مرتضى مولانا . تهران :پایا - 64 ص . وزیرى - چاپ اول 1383.

 استخاره و نقش آن در زندگى

مجموعه پرسش ‏ها و پاسخ‏ هادرباره استخاره احمد لقمانى ، قم ، سابقون ، 80 ص ، پالتویى ، چاپ دوم و سوم.

 استخاره امام صادق  

صادق جعفر عسکرپور ، قم ، یاسین ، 128 ص ، جیبى ، چاپ اول.

 استعاذه

نویسنده: شهید سیدعبدالحسین دستغیب، ناشر: انتشارات جیبى، کتابخانه: آیه‏ الله مرعشى ‏نجفى، تاریخ نشر:1353ش ، موضوع: استعاذه، اخلاق. موضوع فرعى: خوب و بد و استخاره،  از ص 142 تا 159

  الاثارة عن معانى الاستخارة

شیخ محمدبن فیض کاشانى مأخذ : کند و کاوى درباره استخاره ص 237

 الاستخارات

محمد حسین‏بن محمدعلى الحسینى المرعشى الشهرستانى (1315 - 1255 ه.ق( . مأخذ: معجم مؤلّفى الشیعة / 229  ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن‏کریم.

 الاستخارات

رضى‏ الدّین على ‏بن موسى ‏بن جعفربن محمدبن أحمد الطّاوس الحسنى. مأخذ: بهجّة الآمال فى شرح زبدة المقال ، ج 538/5 ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن‏ کریم.

 الاستخارات

احمدبن عبدالسلام البحرانى مأخذ : کند و کاوى درباره استخاره ص 237

 الاستخارات

تألیف بعضى از شاگردان ناصربن احمدبن متوج بحرانى )متوفى 841 ه(. مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 238

الاستخارات

شیخ ابى ‏الحسن سلیمان‏بن عبدالله ماحوزى بحرانى (1121 - 1075 ه(مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 237

 الاستخارة

الطّحطاوى ، لبنان ، ناشر مؤسسة المفید .مأخذ: فهرست موضوعى کتابهاى ناشران خارجى - چهارمین نمایشگاه بین‏المللى کتاب تهران - قرآن / 65  ، به‏ نقل از کتابنامه بزرگ قرآن‏ کریم.

 الاستخارة

سید على ‏بن محمد على حسینى میبدى یزدى.مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 238

 الاستخارة المجرّبة فى الکتاب العزیز

بی‏نا / قم ، پرهیزکار، 614 ص ، نیم جیبى ، چاپ اول.

 الاستخارة المجربة و یلیه‏الادعیة و الزیارات ‏المهمة

انوارالهدى ، 616 ص ، جیبى ، چاپ اول.

 الاستخارة من القرآن المجید و الفرقان الحمید

میرزا أبوالمعالى بن محمد ابراهیم الکلباسى اصفهانى (1315 - 1247ه. ق( تحقیق: مدرسةالامام المهدى ‏علیه‏السلام ، قم ، ناشر : محقق  ، 1411 ه.ق

 الاستشارة و الاستخارة

الزّبیر بن أحمد بن سلیمان البصرى الزّبیرى )شافعى( مأخذ: طبقات الشّافعیّة ج 606/1 ، و فیات الأعیان ج 313/2 ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن‏کریم.

 البشارة لطلاّب الاستخاره

الشیخ احمدبن صالح البحرانى مأخذ: مرآت الکتب ج 104/2 ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن‏ کریم.

 انواع استخاره و تفأل

تهیه و تنظیم : على فلسفى؛ مصحح : فرزانه حسن‏ زاده ، تهران : گلپا. 32 ص جیبى - چاپ اول 1382.

 أرجوزةٌ فى أوقات الاستخارة

الشیخ جواد بن ... أبى ‏جامع الحارثى الهمدانى النجفى مأخذ: معارف الرّجال فى تراجم العلماء و الأدباء ج 191/1 ، به نقل از کتابنامه بزرگ قرآن ‏کریم.

 بررسیهاى اسلامى / ج2

نویسنده: علامه طباطبائى ناشر: هجرت ، محل‏ نشر: قم ، تاریخ ‏نشر: 1397ق  ، موضوع: اسلام موضوع فرعى: مباهله و غلو، استخاره ، از ص 207  تا 209

 پرسش‏ها و پاسخ‏هاى مذهبى / ج2

نویسنده: ناصرمکارم شیرازى ، جعفرسبحانى ، ناشر: نسل‏ جوان، محل‏نشر: قم ، کتابخانه: جامعه‏الزهراء )س(موضوع: مسیحیت، مریم)س( ، اخلاق. موضوع‏فرعى: استخاره ، از ص 138 تا 143

 تاریخ و تحلیل پنج سال از هجرت

حسین ایرانى ، موضوع ‏فرعى: استخارهمأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 240

 تتمه الایقاظ

نویسنده: محمدباقر شریعتى ، نوبت‏چاپ: 1 ، ناشر: مؤلف، محل‏نشر: تهران ، کتابخانه: آستان قدس رضوى)ع( ، تاریخ‏نشر: 1358 ش موضوع: خلافت، شریعتى، انقلاب ‏اسلامى / موضوع ‏فرعى: استخاره، زیارتنامه، از ص 162  تا 176

 ثورة فى‏العالم الفلسفه

شیخ حمید خالصى مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 238

 جامع‏الشتات فى دفع‏الاشکالات

نویسنده: محمدباقر رشاد ، نوبت‏چاپ: 1 ، ناشر: افتخاریان ، محل‏نشر: تهران ، تاریخ‏نشر: 1351 ش ،موضوع: عزادارى، ولایت، دعاى ندبه / موضوع‏ فرعى: استخاره به قرآن ،  از ص 168 تا 198

چه باید کرد؟

نگاهى ‏نو به چیستى و چگونگى استخاره. محمدرضا ضمیرى ، قم نشر حماسه ، 124 ص ، رقعى ، چاپ اوّل.

 حول الاستقسام بالازلام و الاستخاره

آیت‏الله شیخ لطف ‏الله صافى گلپایگانى مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 238

 دائره‏ المعارف علوى ج6

نویسنده: على فلسفى ، نوبت‏چاپ: 1 ، ناشر: محل‏نشر: مشهد ، کتابخانه: پژوهشکده باقرالعلوم)ع( تاریخ‏نشر:1401 ق موضوع: فهرست، علوم، امام‏ على)ع( موضوع‏ فرعى: علم ارصاد و استخاره و استخراج ،  از ص 39 تا 47

 داستانهایى از استخاره

کاظم مقدم . قم - انتشارات محدث ، 160 ص  رقعى . چاپ اول 1382.

 دعا و یاد

نویسنده: شهیدسیدعبدالحسین دستغیب ، نوبت ‏چاپ: 1 ناشر: کانون تربیت شیراز ، محل‏ نشر: شیراز ،کتابخانه: پژوهشکده‏ باقرالعلوم )ع( تاریخ نشر: 1363ش ، موضوع: دعا، اخلاق / موضوع ‏فرعى: دعا و استخاره  ، از ص 211 تا 228

 راهنماى جامع و کامل استخاره با قرآن

  حمد احمدى ‏نیشابورى ، مشهد: رحیمى ‏نژاد - 620ص جیبى - چاپ‏اول 1382

 شیخ محمدبن محمود المغلوى وفایى حنفى رومى (940 ه(رسالة فى الاستخاره مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 238

شرح حدیث الاستخاره

شیخ محمدبن محمود المغلوى وفایى حنفى رومى (940 ه(مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 238

عنوان الصواب فى اقسام الاستخاره من الائمة الاطیاب

حاج کریم خان بن ابراهیم کرمانى (1288 ه(مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 239

 فتح‏ الابواب بین ذوى ‏الالباب و بین رب‏ الرباب فى ‏الاستخارات

سید على ‏بن موسى ‏بن طاووس مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 239

 قرآن پژوهى، هفتاد بحث و تحقیق قرآنى

نویسنده: بهاءالدین خرمشاهى، نوبت‏چاپ: 1 ، ناشر: مرکزنشرفرهنگى شرق ، کتابخانه: آیه‏الله ‏مرعشى‏ نجفى، تاریخ ‏نشر: 1372ش ، موضوع: قرآن، تفاسیر، ترجمه‏ ها، تاریخ قرآن / موضوع‏ فرعى: آیه ‏الکرسى و استخاره در قرآن ، از ص 624 تا 634

 کلید مشکل‏ گشا

روش‏هاى استخاره ، مشورت و تفأل / مجید حبیبى مشکینى . تهران - انتشارات پازینه ، 208 ص وزیرى. چاپ اول 1382.

 کندوکاوى درباره استخاره و تفأل

همراه با نقل استخاره ‏هاى عجیب / نویسنده: ابوالفضل طریقه‏دار ، نوبت‏چاپ: 2 ، ناشر: مدین و دفتر تبلیغات اسلامى ، محل‏ نشر: قم ، تاریخ نشر:1374 و 1381 ش

مفاتح الغیب  در آداب استخاره

نویسنده: محمدباقر مجلسى ، نوبت چاپ: ششم ناشر: آستان قدس‏رضوى محل‏نشر: مشهد ، کتابخانه:پژوهشکده باقرالعلوم)ع( تاریخ‏نشر: 1381ش

 مفاتح‏الغیب فى الاستخارات

امیر محمد حسین بن امیرمحمد صالح خاتون‏آبادى (1151 ه( / مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 239

 مفاتح الغیب فى الاستخارة و الاستشارة

شیخ کفعمى / مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 239

 مفاتح الغیب و مصباح الوحى

سید مهدى الغریفى / مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 239

منهاج المستخیر

حاج میرزا محمد حسین‏بن کاظم حسینى تبریزى (1350 ه(مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 239

هدایة المسترشدین فى الاستشارة و الاستخارة

حسن بن محمد صالح نصیرى طوسى / مأخذ : کندوکاوى درباره استخاره ص 239

 

 

 

 

 

                   کاظم استادی                                                                                                                                                                                                                     

بعضی روایات استخاره ائمه (ع)

استخیرُ اللّه

«علی بن ابراهیم» در تفسیر و «حِمْیَری» در «قُرْبُ الاَسْناد» روایت کرده‏ اند از «علی بن اسباط» که گفت: رفتم به خدمت حضرت امام رضا علیه‏السلام و گفتم می‏خواهم به سفر مصر بروم و نمی‏دانم از راه دریا بروم یا از راه صحرا. حضرت فرمود که برو به مسجد حضرت رسول صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم در غیر وقت نماز واجب و دو رکعت نماز بجا آور و بعد از آن صد و یک مرتبه بگو «استخیرُ اللّه‏» و به روایت حمیری صد مرتبه بگو.

دعا

«کلینی» و «شیخ» به سند صحیح از حضرت صادق علیه‏ السلام روایت کرده‏ اند که دو رکعت نماز بکن و طلب خیر خود از حق تعالی بکن، پس به خدا سوگند می‏کنم که هیچ مسلمان، طلب خیر از خدا نمی‏کند مگر آن‏که البته آنچه خیر اوست خدا به نزد او می‏آورد.

«ابن بابویه» و «شیخ طوسی» و دیگران به سند معتبر از حضرت صادق علیه‏السلام روایت کرده‏ اند که هرکه هفتاد مرتبه این دعا را برای طلب خیر از خدا بخواند، البته خدا آنچه خیر اوست برای او مقدر می‏گرداند: یا اَبْصَرَ النّاظِرین وَ یا اَسْمَعَ السامِعین و یا اَسْرَعَ الحاسِبین و یا اَرْحَمَ الرّاحمین و یا اَحْکَمَ الْحاکِمین، صَلّ علی محمدٍ و اهل بَیْتهِ وَ خِرْلی فِی الْاَمْرِ الَّذی أَرَدْتُ.

طریق استخاره

«ابن بابویه» و «سید» روایت کرده‏ اند که «محمد بن خالد قسری» از حضرت صادق علیه‏ السلام سؤال کرد از طریق استخاره فرمود که: در آخر رکعت‏ های نماز شب در سجده صد و یک مرتبه بگو «اَسْتَخیرُ اللّه‏َ برحمتِهِ» و به روایت دیگر صد مرتبه.

به سند معتبر دیگر روایت کرده‏ اند که هرگاه حضرت صادق علیه‏السلام اراده می‏فرمودند که غلامی یا چهار پایی بخرند یا امر آسانی یا حاجت سبکی داشتند، برای آن هفت مرتبه طلب خیر از حق تعالی می‏کردند. و اگر امر عظیمی اراده می‏کردند صد مرتبه طلب خیر می‏کردند و اَقلّش «استخیرُ اللّه‏ برحمتِهِ» است.

دعای سفر

به سند معتبر از حضرت امام موسی علیه‏ السلام روایت است که مردی به خدمت آن حضرت آمد و گفت: فدای تو شوم، می‏خواهم به سفری بروم و می‏خواهم مرا تعلیم استخاره نمایی که اگر خیر من در این سفر باشد برای من میسر گرداند و اگر برای من شر باشد از من بگرداند. حضرت فرمود که می‏خواهی به این سفر بروی؟ گفت: آری. فرمود: این دعا بخوان تا برای تو خیر شود «اللّهم قَدِّر لی ما أَرَدْتُ وَاجْعَلْهُ خَیرا لی فَاِنَّکَ تَقْدِرُ علی ذلک»

نمازِ استخاره

«سهل قمی» گفت: من در مکّه معظّمه مجاور بودم، پس رفتم به مدینه و بخدمت حضرت امام محمد تقی علیه‏السلام مشرف شدم و اراده داشتم که از حضرت سؤال (تقاضا) کنم از برای شرف و کرامت جامه‏ای را که بپوشم و میسر نشد که سؤال کنم تا وداع کردم و بیرون و خواستم که از مدینه بیرون روم، باز به خاطرم رسید که عریضه به خدمت حضرت بنویسم و جامه را سؤال کنم، چون ترددی داشتم عریضه را نوشتم و رفتم به مسجد حضرت رسول صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم و دو رکعت نماز استخاره کردم و بعد از آن صد مرتبه طلب خیر از خدا کردم، پس در دلم افتاد که نامه را نفرستم، نامه را دریدم و از مدینه بیرون رفتم. چون روانه شدم دیدم که خادم آن حضرت می‏گردد و سؤال از مکان من می‏کند، چون به من رسید دستمالی به من داد که دو پارچه بسیار خوش قماش نازک در میان آن پیچیده بود و گفت: مولای تو این جامه‏ها را برای تو فرستاده است، پس «احمد بن محمد بن عیسی» راوی حدیث گفت که: در آن زودی «محمد بن سهل» به رحمت خدا رفت و من او را غسل دادم و در همان جامه‏ها که حضرت فرستاده بودند او را کفن کردم.

رجوع به قلب

«کلینی» و «شیخ» و «سید» و «طبرسی» به سند صحیح روایت کرده‏ اند که «ابن اسباط» اراده مصر داشت و در راه دریا و صحرا مردد بود. حضرت امام رضا علیه‏السلام فرمود: که برو به سجده و در غیر وقت نماز واجب و دو رکعت نماز بکن و صد مرتبه طلب خیر خود از خدا بکن و آنچه در دلت می‏افتد به آن عمل کن.

مشورت با خدا

شیخ در «مجالس» به سند معتبر از امام علی نقی علیه‏السلام روایت کرده است که حضرت صادق علیه‏السلام فرمود: هرگاه یکی از شما را حاجتی عارض شود باید که مشورت با پروردگار خود بکند. گفتند: چگونه مشورت کند؟ فرمود: بعد از نماز فریضه به سجده رود و صد مرتبه بگوید: «اللّهُم خِرْلی» پس متوسل شود به ما و صلوات فرستد بر ما و ما را شفیع گرداند در درگاه خدا، پس آنچه حق تعالی به دلش می‏اندازد به آن عمل کند و این مطالب را اگر به فارسی بگوید نیز خوب است.

فروشِ ملک

«سید» به سندهای صحیح و معتبر روایت کرده است که مردی به حضرت امام محمد جواد علیه‏السلام عریضه در باب فروختن ملکی نوشت، در جواب نوشتند: دو رکعت نماز به جا آور و بعد از آن صد مرتبه طلب خیر خود از خدا بکن و در اثنای استخاره با کسی سخن مگو تا صد مرتبه تمام شود، پس اگر در دلت بیفتد فروختن آن ملک، بفروش.

طلب خیر از خدا

«اسحاق بن عمار» به خدمت حضرت صادق علیه‏السلام عرض کرد که بسیار واقع می‏شود که امری را اراده می‏کنم و بعضی مرا امر می‏کنند به آن و بعضی نهی می‏کنند. حضرت فرمود: هرگاه چنین باشد دو رکعت نماز بکن و صد و یک مرتبه طلب خیر از خدا بکن، پس نظر کن که کدام یک در دل تو حج را است، پس آن را بکن که ان شاء اللّه‏ خیر تو در آن است و باید که طلب خیر را در عافیت بکنی، یا آن‏که بگویی: «استخیرُ اللّه‏ بَرحمتِهِ خِیَرَةً فی عافیةٍ» زیرا که بسا باشد که خیر آدمی در بریدن دست او باشد یا در مردن فرزند او یا در رفتن مال او؛ یعنی: هرچند خیر در اینها باشد اما چون اکثر خلق صبر بر این بلاها نمی‏توانند کرد و حق تعالی قادر است بر آن‏که خیر را در اموری قرار دهد که مقرون به عافیت از این بلاها باشد، پس در دعا باید که شرط عافیت بکند.

مشورت با مؤمنان

بدان که مشورت کردن با برادران مؤمن عاقل، از اَهمّ امور است و تأکید بسیار در آیات و اخبار در آن وارد شده است، چنانچه حق تعالی برای تعلیم سایر بندگان و تألیف قلوب مؤمنان و امتحان منافقان حضرت رسالت پناه صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم را که صاحب عقل کل بود و خاطر مقدسش اسرار وحی الهی و مشرق انوار الهامات نامتناهی بود خطاب نمود که «... وَ شاوِرهُم فی الْاَمْرِ فَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّل عَلَی اللّه‏ اِنَّ اللّه‏َ یُحِبُّ الْمُتَوکلِّین». یعنی با صحابه مشورت کن در امر جهاد و غیر آن‏که اراده می‏نمایی، پس چون عزم کنی بر آنچه ما بر زبان ایشان جاری می‏سازیم و به خاطر مقدس تو می‏اندازیم، پس توکل کن بر خدا و کار خود را به او بگذار و اعتماد بر غیر او مکن، به درستی که خدا دوست می‏دارد آنها را که در همه امور بر خداوند خود توکل می‏ کنند.

* * *

بدان که امر آن حضرت به مشوره برای تعلیم سایر بندگان و تطییب خاطر مؤمنان و مصالح بسیار، دیگر باز امر فرمود به توکل و اعتماد بر جناب مقدس و او و تفویض امور خود به علم کامل و لطف شامل او، پس با ارتکاب مشورت باید که اعتماد بر آرای خلق نکند و خیر خود را از علاّم الغیوب طلب کند تا آنچه خیر اوست حق تعالی بر زبان ایشان جاری گرداند.

در جای دیگر فرموده است: «والذین استجابوا لِرَبِّهِم وَ اَقامُوا الصَّلاةَ و أمْرُهمْ شُوری بَیْنَهُمْ و مِمّا رزقناهُمْ یُنْفِقُونَ.» پس مدح کرده است جماعتی را که اجابت می‏کنند پروردگار خود را در هر امری از امور دین که ایشان را به سوی آن می‏خواند و نماز را بر پا می‏دارند در اوقات فضیلت با شرائط و آداب آن و کار ایشان مشورت است در میان ایشان، یعنی مستبد به رأی خود نمی‏باشند و در هر کار با یکدیگر مشورت می‏کنند و از آنچه به ایشان روزی کرده‏ایم از مال حلال در راه رضای ما انفاق می‏کنند. و از این آیه کریمه نهایت مبالغه در مشورت ظاهر می‏ شود.

استخاره به قرآن از بحار

بخوان:

اَللّهُمَّ اِنّى تَفَأَّلْتُ بِکِتابِکَ، وَ تَوَکَّلْتُ عَلَیْکَ، فَاَرِنى مِنْ کِتابِکَ ما هُوَ مَکْتُومٌ مِنْ سِرِّکَ الْمَکْنُونِ فـى غَیْبِـکَ.

خدایا به کتاب تو تفأّل مى زنم (و استخاره مى کنم) و بر تو توکّل مى کنم، پس تو نیز از کتاب خود، آن چه در نهان غیب تو پنهان است، به من نشان بده.

سپس قرآن را بگشا و از صفحه اوّل سمت راست، سطر اوّل مقصود خودت را از خدا بخواه.

1. بحارالانوار، جلد 88، صفحه 241، حدیث 1.

انواع استخاره

استخاره را عموما به چند طریق انجام می دهند که هرکدام پشتوانه روایی معتبری دارند و در سنت مورد  استفاده قرار می گرفتند که هم می توانند برای خود و هم برای دیگری مورد استفاده قرار بگیرند.

استخاره برای دیگران

خودتان استخاره کنید

 

استخاره گرفتن بر خلاف تصور عوام، اختصاصی به قشر علما و عرفا ندارد، هر کسی می‌تواند با رعایت اصول آن برای خود استخاره کند و سزاوار است که همین‌طور باشد. استخاره از همان ابتدا که از طرف پیامبر اسلام توصیه شده به این شکل بوده که هرکسی خودش استخاره بگیرد. استخاره امری شخصی است و انواع مختلفی دارد که با روحیات واندیشه ها وتوانایی های مختلف علمی سازگار است .البته به شرط این که بتواند آیات را درست درک نماید. و اگر امروزه برای استخاره به  روحانیون رجوع می شود بدین علت است که علما به قرآن و ادبیات آن علم دارند و می توانند درست درک نمایند.

شیخ عباس قمی در این باره میفرماید:

من نیافتم حدیث صریحى در آنکه انسان استخاره کند براى غیر خود و لکن یافتم احادیث بسیار که امر شده در آن بر قضاء حاجات اخوان به دعوات و سایر توسّلات بلکه در اخبار از فوائد دعا بر اخوان چندان ذکر شده که محتاج به ذکر نیست و استخاره نیز از جمله حاجات و از جمله دعوات است زیرا که انسان را که تکلیف کرد شخصى به استخاره کردن براى او پس حاجتى براى او وارد کرده پس آن شخصى که مباشر استخاره مى شود مى خواهد استخاره براى خود کند که آیا صلاح است که بگوید بکن یا نه و مى خواهد براى آن شخص که به او گفته استخاره کند که آیا مصلحت است در فعل یا در ترک و این از چیزهائى است که داخل است در تحت عموم روایات به استخارات و به قضاء حاجات . علامه مجلسى (ره ) فرموده که کلام سیّد در جوازاستخاره براى غیرخالى از قوّت نیست بجهت عمومات خصوص در وقتى که قصد کند نائب از براى خود که بگوید به شخص مستخیر بکن یا مکن چنانکه سیّد به آن اشاره فرموده و این حیله اى است براى داخل کردن استخاره را در تحت اخبار خاصّه لکن اولى و احوط آن است که صاحب حاجت خودش استخاره کند براى خود زیرا که ما ندیدیم خبرى که وارد شده باشد در جواز وکالت در استخاره و اگر این جایز یا راجح بود اصحاب سؤ ال مى کردند از ائمّه علیهم السلام و اگر سؤ ال کرده بودند نقل مى شد براى ما لااَقلّ در یک روایتى بعلاوه آنکه مُضْطَرّ اولى است به اجابت و دعاى او اقرب است به خلوص نیّت. انتهى.

علاوه بر ای ندعای استخاره امام سجاد(علیه السلام) در صحیفه، راهنمای ما در طلب استخاره است که می‌فرماید: «پروردگارا هر گاه دو خاطره در دلم خطور می‌کند و یا دو کار به نظر می‌آید - کاری که رضای تو در آن است و کاری که سخط تو در آن است- خدایا اراده مرا بر طبق رضای خودت بگردان.»

شهید مطهری نیز پس از انتقاد از این رسم عرفی که موجب مزاحمت برای روحانیت می شود، می گوید: «البته من خودم استخاره می کنم و با آن مخالف نیستم ولی بهتر است که هرکس برای خودش استخاره کند.»

اما با آن که استخاره هر کس برای خود، امری آسان‌تر و بهتر است؛ اما به دلیل استقبال زیاد مردم از روش استخاره با قرآن  آن هم با وجود ناتوانی بیشتر ایشان از فهم مفاهیم قرآن و درک منظور و معانی آیات، همچنین اهمیت و حساسیت استخاره به‌ ویژه در زمینه اتخاذ تصمیمات مهم، مردم را نه تنها در خانه روحانیت می‌کشاند، بلکه برای یافتن اشخاص خاص و علمای والامقام در بین ایشان تعقیب می‌کند. به نظر می‌رسد که مطلع نبودن از انواع دیگر استخاره همچون استخاره با تسبیح، کاغذ و یا استخاره قلبی و مشورتی که بسیار آسان‌تر از استخاره با قرآن است، در پدید آمدن این مشکل سهیم بوده است.

شاید هم این باور نادرست که استخاره با قرآن بهتر و مطمئن‌تر است، روی‌گرداندن از انواع دیگر را موجب شده است؛ حال آنکه نظر علما برخلاف این مطلب است.

شهید دستغیب، استخاره با کاغذ را توضیح می‌دهد و می‌فرماید: «بهترین راه برای رفع حیرت که در روایات رسیده است، استخاره است؛ آن ‌هم استخاره «ذات الرقاع» یعنی استخاره با کاغذ که مشهور فقها هم به آن عمل کرده‌اند.»( استعاذه، شهید دستغیب، ص 96 تا 106)

حاج شیخ عبدالکریم حائری (بنیانگذار حوزه علمیه قم) از استخاره با قرآن پرهیز می‌کرد و فرمود: «من درست نمی‌فهمم؛ مثلاً «یسبح لله ما فی السموات و الارض» نسبت به موضوع استخاره، خوب است یا بد.»( استخاره و نقش آن در زندگی ص 38)

استخاره با تسبیح که روایت آن از امام عصر(عج) به ما رسیده است، نیز یکی از روش‌های آسان در استخاره است که بسیار سریع و مطمئن جواب را مشخص می‌سازد.

آشنایی و ارجاع مردم با دفاتر استخاره نیز راه‌‌حل مناسبی در این زمینه است؛ به‌ویژه که برخی از آنها ضمن آنکه ساعات زیادی از روز را برای پاسخ‌گویی قرار می‌دهند، جواب استخاره را همراه با توضیحاتی درباره آنکه بسیار موجب دلگرمی و اطمینان خاطر است، همراه می‌سازند

 

 

                                                      انسی نوش آبادی - گروه دین و اندیشه تبیان با تصرف